ROMAN
Rita Muilwijk: De geluktheorie. Meulenhoff, 222 blz., f 15,- ISBN 9029070955
★★★★☆

Ze heet het meisje dat de hoofdpersoon is in de eerste roman van Rita Muilwijk. Wie heet er nu Zee? Maar wie heet er nu ook Bellona? De moeder van Zee.

Bellona was de oorlogsgodin van de oude Italianen. In De geluktheorie vervult ze een soortgelijke rol op telefisie: ze is een verhevigde Jerry Springe, als dat al mogelijk is. Ze leidt een talkshow zoals die op de Nederlandse televisie niet kennen, zo direct, zo confronterend, zo openhartig. Bellona is beroemd en Zee moet daar onder lijden.

Zoals dochters misschien altijd onder hun moeder moeten lijden, of zonen onder hun vader. Ouders zijn per definitie dominant en hun kinderen in de weg totdat die kinderen eenmaal op hun ouders lijken of hen weten te passeren. Dit wordt ook wel volwassen worden genoemd.

In Muilwijks debuut uit 1999, Bloedkoralen, twee gebundelde novellen, gaat het ook om de moeizame relatie met ouders. In De geluktheorie gaat de hoofdpersoon eveneens op zoek naar een manier om zich van haar moeder los te maken en om een eigen leven te kunnen leiden zonder zich te hoeven afzetten of vast te blijven hangen aan pijnlijke herinneringen.

Als ze 18 is, zal haar moeder haar vertellen wie haar vader is. Nog voordat Zee die leeftijd bereikt, verneemt ze dat haar moeder het ook niet weet. Een onbekende, een nacht waaraan geen herinneringen Kleven.

James Williams is een romantische jongen die de wereld in een kant en klare theorie denkt te kunnen vatten. Je zou hem dus ook een wereldvreemde malloot kunnen noemen. Zijn obsessie is het om in het televisieprogramma van Bellona te figureren. Hij denkt die droom te kunnen verwezenlijken door het met Zee aan te leggen, maar Zee is uiteindelijk iedereen de baas. Zo wordt James van haar. Niet andersom.

Je zou Rita Muilwijk het verwijt kunne nmaken dat ze te bestudeerd schrijft. maar dat neemt niet weg dat De geluktheorie een zeer onderhoudende roman is, gestut door krachtige dialogen.

Frank van Dijl